สวัสดีชาวโอเวอร์คล๊อกโซน การใช้งาน Network Attached Storage ในยุค 2021 นั้นสามารถช่วยเพิ่มความสะดวกในชีวิตมากขึ้น ซึ่งหลายๆคนนั้นคงยังไม่เข้าใจ NAS หรือ งบยังไม่มากพอที่จะซื้อ NAS จากแบรนด์สำเร็จรูปมาใช้ วันนี้เราก็จะมาลองจับ Mini PC มาใช้งานเป็น NAS โดยเฉพาะ หรือการนำคอมพิวเตอร์เก่า ที่ยังคงใช้งานได้มาทำเป็น NAS เพื่อใช้จัดเก็บข้อมูลที่เชื่อมต่อบนเครือข่าย ที่วันนี้เราจะใช้ OS ฟรีไม่ต้องเสียเงินด้วย TrueNAS ที่จากชื่อเดิม FreeNAS เป็น Open Source พัฒนาขึ้นมาบน FreeBSD รองรับการใช้งานกันได้หลากหลายการใช้งานขึ้นกับการประยุกต์ในการใช้งานจริง ซึ่ง TrueNAS รองรับการใช้งานได้ตั้งแต่ระดับ Home User จนไปถึงระดับ Enterprise ที่องค์กรใหญ่ๆระดับโลก ก็มีการใช้งาน TrueNAS ด้วยเช่นกัน
FreeNAS ในการพัฒนาที่มีความสามารถเพิ่มเติม พร้อมกับการองรับ Hardware ใหม่ตามยุคสมัย ที่ตอนนี้ทางทีมผู้พัฒนาได้เปลี่ยนมาเป็นชื่อ TrueNAS
ในแง่ของการจัดการ การแชร์ไฟล์ ยังรองรับไปในทางด้านความปลอดภัยของข้อมูล ที่ TrueNAS หรือ FreeNAS ก็รองรับการใช้งานได้อย่างครบถ้วน
ในส่วนของแอบการใช้งานเพิ่มเติม ที่รองรับการใช้งานได้พอสมควร ในกลุ่มผู้ใช้งานตามบ้าน ที่ต้องการสตรีมมิ่งหนัง Flex Media Server อย่างเดียว ช่วยเพิ่มความสะดวกในความบันเทิงได้มากขึ้น
TrueNAS ที่ยังคงเน้นถึงความยืดหยุนในการใช้งาน พร้อมกับความสามารถในการปกป้องข้อมูลได้ดีมากขึ้น ซึ่ง TrueNAS ก็มีการทำ Hardware ขายเพื่อใช้งาน OS ของตัวเองด้วย
TrueNAS การออกแบบที่รองรับกับการใช้งานสามกลุ่มหลัก โดยหลักๆที่ใช้งานฟรีคือ TrueNAS CORE ในรูปแบบอื่นสามารถศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมได้
จัดการดาว์นโหลด TrueNAS CORE มาลงคอมพิวเตอร์ให้เรียบร้อย
ก็ต้องใช้ USB Flash Drive เพื่อสร้างตัวบูตเพื่อทำการติดตั้ง TrueNAS ลงสู่คอมพิวเตอร์ โดยใช้โปรแกรม Rufus ก็ได้ครับ หรือ โปรแกรมอื่นแล้วแต่สะดวก
MINI PC to TrueNAS
เครื่องมินิพีซีที่เราได้ใช้วันนี้คือ Intel NUC10 Performance Kit โดยหลักๆแล้วคอมพิวเตอร์ที่มาทำการติดตั้ง TrueNAS ต้องรองรับการติดตั้ง SSD/HDD ได้ตั้งแต่ 2 ตัวขึ้นไป โดยตัวที่จะลง TrueNAS ไม่จำเป็นต้องมีขนาดใหญ่โต เอา SSD มากกว่า 20GB ก็เพียงพอแล้ว (ใครทัน SSD 20GB อายุคงไม่น้อยแล้ว) ในพื้นที่การใช้งานอาจเป็น HDD ขนาดประมาณ 4TB 2.5 นิ้ว สำหรับการใช้งานร่วมกับมินิพีซี แต่ถ้าคอมพิวเตอร์ทั่วไปติดตั้งกันได้แล้วแต่ โดยในภาพผมใช้ SSD WD RED ที่อออกแบบมาสำหรับ NAS โดยเฉพาะ
เอา USB Flash Drive ที่สร้างตัวติดตั้ง TrueNAS เสียบเข้ากับคอมพิวเตอร์
ก็เลือก Boot Menu เลือก USB Flash Drive ที่เราได้สร้างเอาไว้
หลังจากนั้น ระบบก็จะบูตตามขั้นตอน
เมื่อขึ้นหน้าจอแล้วก็ทำการติดตั้ง TrueNAS ในกรณีการอัพเดทเวอร์ชั่นก็ทำทำตามนี้ได้
การใช้งาน TrueNAS ที่คอมพิวเตอร์ควรจะต้องมีแรมตั้งแต่ 8GB ขึ้นไป ส่วนแรมน้อยกว่านั้นก็ใช้งานได้ แต่ในการใช้งานพร้อมกันหลายผู้ใช้งานอาจจะมีปัญหาได้ ซึ่งผมถอดแรมจาก Notebook มาใช้งานกับ Intel NUC10 Performance
เลือก SSD/HDD ที่เราจะใช้ติดตั้ง TrueNAS ซึ่งถ้าเอาให้ไม่สับสน ให้ทำการติดตั้ง SSD/HDD เพียงตัวเดียวในการติดตั้ง TrueNAS ครับ
นี่คือเหตุที่ไม่จำเป็นต้องใช้ SSD/HDD ลูกใหญ่ในการติดตั้ง TrueNAS เพราะพื้นที่นอกเหนือจากการติดตั้ง TrueNAS จะไม่สามารถนำมาใช้เก็บข้อมูลได้
จัดการตั้ง Password ของ Account "root" ซึ่งการใช้ Root นั้นจะเป็นคำที่นิยมของผู้ใช้งาน Linux มากกว่า
เลือกรูปแบบการบูตว่าเป็น UEFI หรือ Legacy
ระบบจะทำการติดตั้ง TrueNAS ลงสู่ SSD/HDD ที่เราได้เลือกไว้
เมื่อเรียบร้อยแล้วทำการรีบูตคอมพิวเตอร์ แล้วถอด USB Flash Drive ที่สร้างสำหรับการติดตั้ง TrueNAS ออก ในตอนนี้ถ้าใครยังไม่เสียบสายแลนที่หลังคอมพิวเตอร์ ก็จัดการเสียบให้พร้อม เพราะ NAS ถ้าไม่เชื่อมต่อกับเครือข่ายก็จะไม่สามารถทำงานได้ ซึ่งเริ่มต้นก็เสียบเข้ากับหลังเราเตอร์ที่ใช้งานภายในบ้าน
เมื่อคอมพิวเตอร์บูตเข้าสู่ระบบ TrueNAS เรียบร้อยแล้ว ก็สามารถคอนโซลเข้าไปจัดการต่างๆได้ รวมไปถึงจะมีการบอก ip Address เพื่อเข้าไปจัดการการทำงานของ TrueNAS
TrueNAS Setup
เมื่อเราเอาคอมพิวเตอร์เปิด Browser แล้วกรอก IP Address ก็จะขึ้นหน้าต่างให้ Login ก็จัดการ Login เพื่อให้ คอมพิวเตอร์ที่เราติดตั้ง TrueNAS ใช้งานได้
UI การจัดการที่ออกแบบมาได้สวยงาม สามารถใช้งานได้สะดวก ซึ่งในการใช้งานจริงก็ต้องมีความรู้ เปิดการใช้งานต่างๆด้วยตัวเอง ที่จะแตกต่างจาก NAS สำเร็จรูปที่ใช้งานได้ง่ายมากกว่า
มาถึงการสร้าง Pool ที่ตามขั้นตอนนั้นก็สามารถแอดเข้าไปได้เพื่อการใช้งานเก็บข้อมูลบนเครือข่าย
คำเตือนมาตรฐาน ที่ข้อมูลที่อยู่ภายใน HDD/SSD จะหายหมด ซึ่งเป็นเรื่องปกติในการสร้างพื้นที่ใช้งานบน NAS
คราวนี้ คอมพิวเตอร์ของเรา ก็พร้อมเป็น NAS ได้อย่างสมบูรณ์แบบ
ลองทดสอบประสิทธิภาพกันหน่อย โยนไฟล์จากคอมพิวเตอร์ที่ผมทำงาน ไปสู่มินิพีซีที่ได้ติดตั้ง TrueNAS ซึ่งประสิทธิภาพที่ทำออกมาได้ถือว่าแรงดีครับ ขนาดใช้มินิพีซีเครื่องเล็ก
TrueNAS Config
ในส่วนของ Dashboard ที่ออกแบบมาใช้งานง่าย ทั้งๆที่มันจากชื่อมันดูใช้งานไม่น่าง่าย
การจัดการผู้ใช้งาน ที่สามารถออกแบบการใช้งานได้จากผู้ดูแลระบบ
การจัดการระบบต่าง ที่สามารถปรับแต่งได้มากมายดีครับ แต่สิ่งนึงความปลอดภัยที่น่าสนใจในเรื่องของ 2FA ที่ป้องกันการเข้าถึงได้ดี และ เป็นความนิยมในยุคนี้
การสร้าง Task เพื่อกำหนดการทำงานต่างๆ ที่การใช้งานมันขึ้นกับการวางแผนด้วย
ในการจัดการการเชื่อมต่อกับเครือข่าย ถ้าในกลุ่มผู้ใช้งานตามบ้านทั่วไป ไม่ต้องไปสนใจให้มันเปลืองพื้นที่สมอง
ในโปรโตคอลรูปแบบการแชร์ไฟล์ ที่รองรับทั้ง AFP ,iSCSI ,NFS ,WebDEV และ SMB ที่รองรับการใช้งานได้หลากหลาย แต่ผู้ดูแลระบบต้องมาจัดการทีละรูปแบบ
ในด้าน Services ต่างๆ ที่รองรับการใช้งานพื้นฐานได้อย่างครบถ้วน
การเสริมการใช้งานจาก Plug-in ที่มีการใช้งานมาอย่างพื้นฐานตามเวอร์ชั่น TrueNAS ที่ติดตั้งเข้าไป โดยในการใช้งานตามบ้าน ความบันเทิง มี Plex Media Server ก็พอแล้ว 55555
การตรวจสอบสถานะการทำงาน ที่มีกราฟและสรุปออกมาละเอียด
การใช้งาน VM หรือ เครื่องจำลอง ที่ TrueNAS ก็สามารถใช้งานได้ดี ถ้าคอมพิวเตอร์ที่ใช้ทำ TrueNAS แรงๆ ก็สามารถจัดการวางแผนทรัพยากรเพื่อการใช้งานที่ดีที่สุด
จุดการแสดงผลของการประมวลผลแต่ละคำสั่ง ในช่วงเวลานั้นๆ
ด้วยความเป็น Open Source สามารถซนได้
TrueNAS with External Storage
การใช้งาน NAS ด้วย Mini PC คงเป็นอีกข้อจำกัดในการเพิ่มพื้นที่จัดเก็บข้อมูลในภายหลัง ซึ่ง TrueNAS รองรับการติดตั้ง Storage ทางพอร์ต USB ได้
คอมพิวเตอร์ตัวน้อยของเราที่เป็น NAS เรียบร้อย ก็สามารถมองเห็น HDD บน Docking จากการเชื่อมต่อ USB ได้ไม่มีปัญหา
จัดการสร้าง Storage Pool เพื่อการใช้งานได้ตามความต้องการ
Conclusion
วันนี้ก็คงจะได้เห็นแนวทาง การนำ Mini PC เพื่อมาใช้งานเป็น NAS หรือ Network Attached Storage เพื่อใช้งานในบ้าน หลายๆคนนั้นที่กำลังวางแผนจะซื้อ NAS แต่ยังไม่เข้าใจว่า NAS นั้นช่วยเพิ่มความสะดวกในชีวิตมากแค่ไหน ก็สามารถลองนำคอมพิวเตอร์เครื่องเก่า มาติดตั้ง TrueNAS เพื่อลองใช้งาน จะเป็นการติดตั้ง Native หรือ VM ที่การใช้งาน TrueNAS ก็สามารถใช้งานได้ไม่มีปัญหาใดๆ แต่ถ้าใครมีความรู้ในการคอนฟิก หรือ การวางแผนการใช้งานดีๆ การนำคอมพิวเตอร์มาติดตั้ง TrueNAS ก็อาจพอเพียงกับการใช้งานแชร์ไฟล์ จัดเก็บข้อมูล หรือ ความบันเทิงภายในบ้าน สำหรับวันนี้ก็ต้องขอลากันแต่เพียงเท่านี้ สวัสดีครับ