ปัจจุบันนี้ความเร็วของ Storage ประเภท SSD มันก็แรงขึ้นเรื่อยๆ จากตอนแรกเป็นมาตรฐาน SATA 6Gbps เราก็ได้เห็น ความเร็วด้าน Sequential อยู่ประมาณ 500MB/s ปลายๆ .. แล้วพอมาเป็นยุค PCIe 3.0 ก็เห็นวิ่งขึ้นมาที่ระดับ 3.5GB/s .. แน่นอนว่า ความเร็วระดับนี้ ก็เรียกว่าเกินพอแล้วสำหรับคนที่ใช้งานทั่วไป ไม่ได้โยนไฟล์อะไรมาก .. แต่สำหรับสาย Production หรือคนที่ต้องทำงานกับไฟล์ขนาดใหญ่ เอาจริงๆคือ เร็วแค่ไหนก็ไม่น่าจะพอครับ 

เราจึงได้เห็นมาตรฐาน SSD PCIe 4.0 ความเร็ว 7GB/s กันออกมา และ มาหลังๆนี้ก็เป็น PCIe 5.0 ที่ความเร็วระดับ 14-15GB/s แต่ตอนนี้เอง คนส่วนใหญ่ก็ยังอยู่กับ PCIe 4.0 เพราะมาตรฐาน 5.0 นั้นยังมีราคาที่สูงกว่า และข้อจำกัดหลายๆอย่าง เช่นเรื่องความร้อนที่เราเห็นกันในตอนแรก .. แม้ว่าหลังๆนี้จะดีกว่าตอนออกใหม่ๆมากแล้ว แต่ PCIe 5.0 SSD ก็ยังถือเป็นสินค้าในกลุ่ม Hi-End

แต่แม้ว่า PCIe 5.0 SSD มันจะยังไม่เป็นอะไรที่ Mass มาก เราก็ได้ยินข่าวคราวเกี่ยวกับ SSD มาตรฐาน PCIe 6.0 กันมาซะแล้ว .. โดยจากสเปกก็คือมันจะสามารถดันความเร็ว ได้ถึงระดับ 32GB/s สูงสุด หรือถ้าจะวิ่งกันที่ x16 ไปเลย ก็จะได้สุดระดับ 256GB/s และตอนนี้เราก็ได้เห็นรุ่นที่ทำความเร็วระดับ 30GB/s ออกมาโชว์แล้วในช่วงงาน Computex Taipei 2025 ที่ผ่านมา

ทาง Micron ก็คือผู้ผลิต Controller ที่เอา SSD ความเร็วระดับนั้นมาให้ดูกัน แต่จากที่เห็นก็แน่นอนครับว่า มันยังอยู่ใน Test-Bench Phase ขนาดก็ใหญ่มาก ไม่ได้ใกล้เคียงกับ M.2 ที่เราใช้งานกันปกติเลยแม้แต่น้อย และสินค้าก็ออกแบบมาให้ใช้งานในกลุ่ม Data Center เป็นส่วนแรกด้วย เพราะยังไงกลุ่มนี้แหละ คือกลุ่มที่ต้องการความเร็วในการโอนถ่ายสูงสุด

ล่าสุดนี้ Chief Executive ของ Silicon Motion อีกหนึ่งผู้ผลิต SSD Controller ชื่อดัง ก็ออกมาตอกย้ำข้อมูลดังกล่าว ว่า "มันจะไม่ได้มีการเอามาใช้งานจนกระทั่งปี 2030 เพราะในความเป็นจริงแล้ว แม้กระทั่ง Intel และ AMD ก็ยังไม่ได้สนใจที่จะรองรับมันด้วยซ้ำ .. ประโยคเต็มๆของเขาก็คือ

"คุณจะไม่ได้เห็น Solution ของ PCIe Gen 6 จนกระทั่ง 2030 .. PC OEM ทั้งหลายแทบไม่ได้มีความสนใจ PCIe 6 เลยในตอนนี้ - พวกเขาไม่ได้แม้กระทั่งอยากพูดถึงมันด้วยซ้ำ .. AMD และ Intel ไม่ต้องการจะพูดถึงมันเลย"

เรื่องนี้ก็จัดว่าเป็นสัญญาณให้เห็นว่า การเอา SSD Gen ใหม่มาใช้นั้น ก็จะไม่เหมือนกับสมัยก่อนแล้ว .. เพราะถ้าเราย้อนไปดู พอสเปกและมาตรฐานใหม่ออกมา เราก็ได้เห็นแบรนด์รีบทำสินค้าออกมาแข่งกันทันที 

แต่สำหรับ SSD มาตรฐาน PCIe 6.0 จะไม่ใช่แบบนั้น เพราะมันมีข้อจำกัดหลายๆอย่าง .. ในขณะที่ความเร็วในการโอนถ่ายข้อมูลมากขึ้น ก็จะมีปัญหาเรื่อง Signal Loss, Noise .. ที่ความเร็ว 16 Gigatransfer ต่อวินาที หรือ PCIe 4.0 ความต้านทานในระบบจะมากพอที่จะส่งสัญญาณผ่านไลน์ ยาว 11 นิ้ว โดยมี Loss Budget ที่ 28dB .. ในขณะที่ถ้าเป็น PCIe 6.0 ความเร็ว 64 Gigatransfer ต่อวินาที อันนี้จะเหลือ 3.4 นิ้ว ที่ Loss Budget 32db ขึ้นอยู่กับวัสดุที่ใช้ทำ PCB และการออกแบบด้วย

แน่นอนว่า สเปกประมาณนี้ยังเพียงพอในการใช้งานพวก Laptop ถ้าเขาใช้วัสดุที่มี Loss ต่ำ สำหรับการทำ Interconnection ซึ่งก็จะทำให้มีต้นทุนการผลิตที่สูงขึ้นไปด้วย .. จึงอาจจะไม่คุ้มกับการทำออกมาใช้ในคอมพิวเตอร์สำหรับตลาดคนทั่วๆไป ในขณะที่ Data Center อาจจะเป็นทางเลือกที่เหมาะสมมากกว่าครับ

คือในความเป็นจริงแล้ว ยิ่งแรงมันก็ยิ่งดีสำหรับทุกตลาดนั่นแหละครับ ... แต่เมื่อเทียบกับราคาแล้ว จะคุ้มหรือเปล่า หรือว่าเกินความจำเป็น อันนี้คาดว่าอย่างเร็วก็เป็นปี 2030 นู่นเลย กว่าราคาต่อประสิทธิภาพ จะ "เริ่ม" สมเหตุสมผลสำหรับคนทั่วไปจริงๆ

ข้อมูล : Tom's Hardware