Paulo Gomes และทีมงานของเขากำลังแก้ไขหนึ่งในปัญหาความเข้ากันได้ที่ค่อนข้างแปลกของการ์ดจอ AMD Radeon RX 9070
ตรงไปตรงมาเลยคือ ก่อนหน้านี้แทบไม่มีใครพูดถึงปัญหานี้ จนกระทั่งทีมของ Paulo ออกมารายงาน และวิดีโอของพวกเขาก็ช่วยอธิบายได้ชัดเจน สรุปสั้น ๆ: นี่คือปัญหา ความไม่เข้ากันของ BIOS ที่เกิดขึ้นกับการ์ดบางรุ่นเท่านั้น โดยรุ่นใหม่ ๆ จะมาพร้อมเฟิร์มแวร์ (VBIOS) ที่อัปเดตแล้ว จึงทำงานได้ตามปกติ
แต่ทำไมแพลตฟอร์ม X99 ถึงถูกหยิบมาเกี่ยวข้องด้วย? ชิปเซ็ตนี้มีอายุกว่า 11 ปีแล้ว ตอนเปิดตัว Intel วางให้เป็นโซลูชัน HEDT (High-End Desktop) และหลายคนยังมองว่ามันเป็น “แพลตฟอร์ม HEDT แท้จริงรุ่นสุดท้ายที่ยังพอจับต้องได้”
ผู้เขียนเองก็เคยใช้ X99 กับ CPU Core i7-6800K อยู่ราว 3 ปีก่อนที่ CPU จะพัง ถึงแม้ X99 จะหายไปจากตลาดหลักมานาน แต่กลับมีชีวิตรอบสองบน AliExpress ที่มีผู้ขายรายเล็ก ๆ นำบอร์ดราคาประหยัดมาปรับแต่งขาย โดยชูจุดเด่นว่าได้จำนวนคอร์เยอะในราคาต่ำ จึงยังมีเกมเมอร์จำนวนไม่น้อยซื้อมาเล่น แต่ต้องไม่ลืมว่า X99 ไม่รองรับ PCIe 4.0 ดังนั้นการเอามาจับคู่กับการ์ดจอ Radeon RX 9000 Series ที่ออกแบบมาสำหรับ PCIe 5.0 หรือแม้แต่ RX 9060 XT ที่มีเพียง 8 เลน ก็ถือว่าเป็นการ “ทดลอง” มากกว่าจะใช้งานจริงจัง
สำหรับ RX 9070 ปัญหาคือเครื่องบูตไม่ติดบนบอร์ด X99 โดยจะค้างที่ POST code D6
ทีมของ Paulo ได้ทดสอบกับเมนบอร์ด X99 ของ ASUS รุ่นดั้งเดิม, บอร์ด X99 จีนที่ใช้ชิปเซ็ตแท้ รวมถึงบอร์ด Intel B760 DDR5 รุ่นใหม่ ผลคือ GPU ทำงานได้ปกติบนบอร์ดใหม่ ๆ แต่ไม่ทำงานบน X99
ตอนแรกมีการสงสัยว่าอาจเป็นเพราะระบบจ่ายไฟหรือ PCB แตกต่าง แต่การตรวจวัดและเปรียบเทียบบอร์ดกลับไม่พบปัญหาฮาร์ดแวร์ใด ๆ
การค้นพบที่แท้จริงเกิดขึ้นเมื่อพวกเขาแยกพฤติกรรมเฟิร์มแวร์ออกมาได้ — เมื่อลองบังคับสายสื่อสาร BIOS พบว่า GPU สามารถแสดงผลใน Windows ได้ (แม้จะขึ้น error) จึงพิสูจน์ได้ว่าฮาร์ดแวร์ปกติ
สุดท้ายทีมยืนยันได้ว่า VBIOS รุ่นเก่าไม่สามารถ initialize ได้อย่างถูกต้องบน X99 ขณะที่เฟิร์มแวร์ใหม่ (ออกตั้งแต่ เมษายน 2025 เป็นต้นไป) ทำงานได้ไม่มีปัญหา
นั่นหมายความว่า การ์ดตัวรีวิวหรือล็อตการผลิตช่วงแรกซึ่งมากับเฟิร์มแวร์เก่า จึงเป็นสาเหตุที่ทำให้บางเครื่องบูตไม่ติดบน X99
สรุปคือ ปัญหาความเข้ากันไม่ได้ของ X99 มาจาก VBIOS ที่ล้าสมัย ไม่ใช่การ์ดจอหรือเมนบอร์ดเสีย
ปัจจุบัน Paulo และทีมจึงเรียกร้องให้พันธมิตรของ AMD อย่าง Gigabyte, ASRock และ Sapphire ปล่อย เครื่องมือแฟลช VBIOS บน Windows อย่างเป็นทางการ เพื่อให้ผู้ใช้ที่ได้รับผลกระทบสามารถอัปเดตได้เอง โดยไม่ต้องพึ่งโปรแกรมเมอร์ภายนอก
ที่มา : VideoCardz