บริษัทสแกน CT Lumafield ได้เผยแพร่รายงานการศึกษาละเอียดเกี่ยวกับแบตเตอรี่ลิเธียมไอออน โดยมุ่งเน้นไปที่เซลล์แบตเตอรี่ชนิด 18650 ซึ่งผลลัพธ์แสดงให้เห็นถึงช่องว่างด้านคุณภาพอย่างมหาศาลระหว่างแบรนด์ที่เชื่อถือได้กับแบตเตอรี่ราคาถูก

Lumafield ใช้เทคโนโลยี X-ray CT scanning วิเคราะห์แบตเตอรี่เซลล์ 18650 จำนวน 1,054 ก้อน ครอบคลุมทั้งแบรนด์ชื่อดังอย่าง Samsung และ Panasonic รวมถึงแบตเตอรี่ราคาถูกที่ซื้อจากแพลตฟอร์มอย่าง Amazon และ Temu พบว่าแบตเตอรี่ราคาถูก/ปลอมส่วนใหญ่มักมีข้อบกพร่องในการผลิต ซึ่งอาจนำไปสู่ความเสี่ยงอันตราย เช่น ไฟไหม้หรือการระเบิด

งานวิจัยนี้เน้นไปที่เซลล์แบตเตอรี่ลิเธียมไอออน 18650 ซึ่งเป็นแบตเตอรี่มาตรฐานที่ใช้อย่างแพร่หลายในผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ เช่น แปรงสีฟันไฟฟ้า เครื่องมือไฟฟ้า พาวเวอร์แบงก์ และแม้กระทั่งรถยนต์ไฟฟ้า

การสแกนพบว่า มีตัวอย่างแบตเตอรี่ 33 ก้อน ที่มีข้อบกพร่องร้ายแรงในการผลิตที่เรียกว่า “negative anode overhang” ซึ่ง Lumafield ระบุว่า “เพิ่มความเสี่ยงต่อการลัดวงจรภายในและไฟไหม้แบตเตอรี่ได้อย่างมีนัยสำคัญ” และยังลดอายุการใช้งานโดยรวมของแบตเตอรี่อีกด้วย

ข้อบกพร่อง “anode overhang” เกิดขึ้นเมื่อวัสดุขั้วลบภายในแบตเตอรี่ไม่ได้ปกคลุมวัสดุขั้วบวกอย่างสมบูรณ์ หากขั้วบวกมีส่วนที่โผล่พ้นออกมา เรียกว่า “negative electrode overhang” ซึ่งจะเพิ่มความเสี่ยงที่ไอออนลิเธียมจะสะสมที่ขอบของขั้วบวกจนเกิดเป็น “เดนไดรต์ (dendrite)” ที่สามารถเจาะทะลุแผ่นกั้นและทำให้เกิดการลัดวงจรภายในได้ สุดท้ายอาจนำไปสู่ความร้อนสูงผิดปกติ ไฟไหม้ หรือแม้กระทั่งการระเบิด

ที่น่าสังเกตคือ แบตเตอรี่ที่มีข้อบกพร่อง 33 ก้อนทั้งหมด มาจากแบตเตอรี่ราคาถูกหรือปลอมจำนวน 424 ก้อนที่ถูกนำมาตรวจสอบ คิดเป็นอัตราข้อบกพร่องเกือบ 8% ขณะที่แบตเตอรี่จากแบรนด์ OEM ที่มีชื่อเสียง ไม่พบปัญหาใด ๆ เลย

นอกจากข้อบกพร่องเชิงโครงสร้างแล้ว แบตเตอรี่ราคาถูกยังมีการ โกงด้านสมรรถนะอย่างรุนแรง แบรนด์ราคาถูกบางเจ้าอ้างว่าแบตเตอรี่ 18650 ของตนมีความจุสูงถึง 9900 mAh ในขณะที่สินค้าจากแบรนด์ชั้นนำอย่าง Samsung มีความจุอยู่ที่เพียง 3000–3450 mAh เท่านั้น

แต่จากการทดสอบจริงของ Lumafield พบว่า แบตเตอรี่ปลอมที่โฆษณาเกินจริงเหล่านี้มีความจุจริงไม่ถึง 1300 mAh เท่านั้น หรือถูกโฆษณาเกินจริงถึง 7.6 เท่า อีกทั้งการจัดเรียงขอบของชั้นม้วนภายในแบตเตอรี่ราคาถูกยังแย่กว่าผลิตภัณฑ์จาก OEM ที่เชื่อถือได้อย่างชัดเจน ซึ่งยิ่งเพิ่มความเสี่ยงต่อการลัดวงจรและการสูญเสียประสิทธิภาพ

บทสรุปจากงานวิจัยของ Lumafield ชี้ชัดว่า แม้ข้อบกพร่องอย่าง “negative electrode overhang” จะไม่ทำให้แบตเตอรี่ที่มีปัญหาทุกก้อนระเบิดในทันที แต่ก็เพิ่มความน่าจะเป็นในการเกิดอุบัติเหตุอย่างมาก โดยเฉพาะเมื่อแบตเตอรี่อยู่ในสภาวะภายนอกที่รุนแรง เช่น ความร้อนสูงหรือแรงกระแทก

ที่มา: IT Home