โดยปกติแล้วเราจะคุ้นกับไฟล์บีบอัดที่มีนามสกุล ZIP และเรียกไฟล์บีบอัดทุกชนิดว่าไฟล์ ZIP เหมือนที่เรียกผงซักฟอกว่า ‘แฟ้บ’ นั่นหล่ะครับ
แต่ความจริงแล้วไฟล์บีบอัดมีอยู่มากมายหลายชนิด ไม่ว่าจะเป็นไฟล์ .TAR, .7Z, .LZ, .ACE, .JAR, .PAK ฯลฯ แต่ที่ยังนิยมใช้ในปัจจุบันคือไฟล์ .RAR ที่เรามักจะเห็นตามบริการดาวน์โหลดต่างๆ ในอินเทอร์เน็ต ทีนี้ถามว่ามันแตกต่างกับไฟล์ .ZIP ที่ใช้งานกันได้ใน Windows แบบไม่ต้องลงแอพฯ เพิ่มยังไง... ต่อไปนี้คือการเปรียบเทียบให้เห็นในแง่มุมต่างๆ ครับ
แง่ความง่ายในการใช้งาน
ในแง่ของความง่ายในการใช้งาน ไฟล์ .ZIP น่าจะใช้งานได้สะดวกกว่าเพราะระบบปฏิบัติการทั้ง Windows และ MacOS ต่างก็รองรับการใช้งานเป็นมาตรฐานโดยไม่จำเป็นต้องติดตั้งเครื่องมือใดๆ เพิ่ม ในขณะที่ไฟล์ .RAR ผู้ใช้งานจำเป็นต้องติดตั้งแอพฯ เพิ่มเติมหากต้องการใช้งาน
สรุป -> ZIP ชนะ
แง่ความเร็วและประสิทธิภาพในการบีบอัด
ในแง่ความเร็วและประสิทธิภาพในการบีบอัดนั้นอาจแตกต่างกันไปตามเทคนิควิธีและการตั้งค่าในการบีบอัดของแอพพลิเคชั่นที่ใช้ เช่นถ้าต้องการบีบอัดเร็ว ขนาดไฟล์ก็จะลดลงได้ไม่มาก แต่ถ้าช้าหน่อยก็จะลดขนาดไฟล์ได้มากขึ้น
นอกจากนี้ประสิทธิภาพในการบีบอัดยังมีปัจจัยอื่นๆ มาเกี่ยวข้องด้วย เช่น ถ้าเป็นไฟล์ข้อความตัวอักษร (Text) ก็จะบีบอัด (ลดขนาด) ได้มาก แต่ถ้าเป็นไฟล์มัลติมีเดีย เช่นไฟล์ .MP3, .AVI ขนาดอาจจะลดลงไม่มากหรือไม่ลดลงเลยเพราะไฟล์เหล่านี้เป็นไฟล์ที่ถูกบีบอัดมาก่อนแล้ว
อย่างไรก็ตาม ในแง่ของเทคนิค ไฟล์ .ZIP จะใช้การบีบอัดที่ล้าสมัยและมีประสิทธิภาพน้อยกว่าไฟล์ .RAR ยกตัวอย่างการทดสอบ (ภาพประกอบด้านบน) ไฟล์ต้นฉบับขนาด 244MB บีบอัดเป็นไฟล์ .ZIP จะลงลงเหลือ 117MB ขณะที่บีบอัดเป็นไฟล์ .RAR จะลดลงเหลือ 108MB
สรุป -> RAR ชนะ
แง่ความปลอดภัย
เรื่องของความปลอดภัยต้องบอกว่าทั้งไฟล์ .ZIP และ .RAR สามารถใส่รหัสผ่านป้องกันได้ทั้งคู่ แต่ก็ต้องใช้เครื่องมือเพิ่มเติมเช่นไฟล์ .ZIP ก็จะต้องใช้แอพฯ 7-zip หรือ WinZip ในขณะที่ไฟล์ .RAR ก็จะต้องใช้โปรแกรม WinRAR และโดยทั้งไฟล์ .ZIP และ .RAR จะใช้การเข้ารหัสแบบ AES-128 บิต ที่ถือว่ามีความปลอดภัยสูงมาก ดังนั้นความเสี่ยงต่อการถูกแฮกก็จะขึ้นอยู่กับรหัสผ่านที่คุณตั้งนั่นเอง
สรุป -> เสมอ
สรุปแล้วใช้อะไรดีกว่ากัน?
ไฟล์ .ZIP และ .RAR ต่างก็มีทั้งข้อดีข้อเสีย ขึ้นอยู่กับคุณว่าต้องการใช้งานในรูปแบบใด ถ้าเป็นการบีบอัดไฟล์ทั่วไปที่มีขนาดไม่ใหญ่มากนัก การใช้ ZIP ก็น่าจะเหมาะกว่าเพราะไม่จำเป็นต้องติดตั้งแอพฯ อะไรเพิ่มเติม แต่ถ้าต้องบีบอัดไฟล์ขนาดใหญ่ และต้องการใช้ฟังก์ชันการใส่รหัสผ่านเพื่อล็อคไฟล์ การใช้ไฟล์ .RAR ก็น่าจะเป็นทางเลือกที่ดีกว่าเพราะนอกจากความปลอดภัยแล้วยังสามารถเซฟพื้นที่บนฮาร์ดดิสก์ได้มากกว่า