มีรายงานว่า โดรน รวมถึงขีปนาวุธร่อนและขีปนาวุธวิถีโค้ง ที่ถูกใช้งานในสงคราม ยังคงถูกพบว่ามี ชิ้นส่วนจาก AMD และ Intel อยู่ภายใน ล่าสุดมีการยื่นฟ้อง คดีความ 5 คดีในรัฐเท็กซัส เมื่อสัปดาห์นี้ ส่งผลให้บริษัทยักษ์ใหญ่ในอุตสาหกรรมพีซีหลายรายต้องตกอยู่ภายใต้สปอตไลต์ที่น่าอึดอัด
ตามรายงานของ Bloomberg บริษัท AMD, Intel, Texas Instruments (TI) และอีกหนึ่งบริษัทที่อยู่ภายใต้เครือ Berkshire Hathaway ถูกกล่าวหาว่า ไม่ได้ดำเนินการอย่างเพียงพอ เพื่อป้องกันไม่ให้เทคโนโลยีของตนหลุดไปอยู่ในมือของรัสเซีย ซึ่งอยู่ภายใต้มาตรการคว่ำบาตร โดยถ้อยคำในคำฟ้องบางส่วนมีน้ำหนักรุนแรงถึงขั้นกล่าวหาบริษัทเทคโนโลยีสหรัฐฯ เหล่านี้ว่าแสดงออกถึง “ความเพิกเฉยโดยเจตนา (willful ignorance)” หรือแม้แต่เรียกว่าเป็น “พ่อค้าแห่งความตาย (merchants of death)”
สหรัฐฯ สหภาพยุโรป สหราชอาณาจักร และกลุ่ม G7 ได้ประกาศคว่ำบาตรรัสเซียแทบจะในทันที หลังจากการรุกรานยูเครนในเดือนกุมภาพันธ์ 2022 โดย AMD และ Intel ได้ยุติการจัดส่งสินค้าไปยังรัสเซียโดยตรงภายในไม่กี่สัปดาห์ เพื่อให้สอดคล้องกับมาตรการควบคุมการส่งออก และมาตรการเหล่านี้ก็ถูกยกระดับให้เข้มงวดขึ้นเรื่อย ๆ ตลอดช่วงสงครามที่ยืดเยื้อ
อย่างไรก็ตาม เป็นที่รับรู้กันทั่วไปว่า รัสเซียยังคงสามารถเข้าถึงเทคโนโลยีขั้นสูงจากสหรัฐฯ เพื่อใช้ขับเคลื่อนเครื่องจักรสงครามของตน โดยคดีทั้ง 5 คดีนี้ชี้ไปที่กรณีตัวอย่างที่อ้างว่าพบ ชิ้นส่วนของ AMD และ Intel ในโดรนและขีปนาวุธ ที่ถูกใช้งานในช่วงปี 2023 ถึง 2025
เพิกเฉยโดยเจตนา หรือประมาทเลินเล่อ?
คดีเหล่านี้ ไม่ได้มุ่งโจมตีความสามารถของรัสเซียในการลักลอบจัดหาเทคโนโลยีตะวันตก โดยตรง แต่กลับกล่าวหาบริษัทเทคโนโลยีเหล่านี้ว่า เพิกเฉยโดยเจตนา ต่อการที่ชิ้นส่วนของตนถูกนำไปขายต่อผ่าน ตลาดสีเทา (gray market) และช่องทางอื่น ๆ ก่อนจะไปจบลงในอาวุธของกองทัพรัสเซีย เช่น โดรนและขีปนาวุธ ซึ่งเป็นการละเมิดมาตรการคว่ำบาตรของสหรัฐฯ
ในคำฟ้องอีกคดีหนึ่ง ยังกล่าวถึง “ความประมาทเลินเล่อในระดับองค์กรภายในประเทศ” ของบริษัทเทคโนโลยีสหรัฐฯ จากการล้มเหลวในการนำระบบควบคุมการส่งออกและการป้องกันการเบี่ยงเบนสินค้าไปใช้ให้มีประสิทธิภาพ
เอกสารศาลที่ Bloomberg ตรวจสอบระบุถึง ตัวอย่างอาวุธที่พึ่งพาเทคโนโลยีสหรัฐฯ จำนวน 5 กรณี ซึ่งมีส่วนทำให้มีผู้เสียชีวิต “หลายสิบคน” ในช่วงสงครามรัสเซีย–ยูเครน โดยหนึ่งในกรณีอ้างว่าพบ ชิ้นส่วนของ AMD และ Intel ในโดรนที่ผลิตในอิหร่าน ตามคำฟ้องที่ยื่นในนามของพลเรือนยูเครนหลายสิบราย นอกจากนี้ ยังมีตัวอย่างที่อ้างว่า ขีปนาวุธร่อน KH-101 และ ขีปนาวุธวิถีโค้ง Iskander ที่ผลิตโดยรัสเซีย มีการใช้เทคโนโลยีจากสหรัฐฯ ซึ่งอยู่ภายใต้มาตรการคว่ำบาตร
Intel ออกแถลงการณ์ตอบโต้
Bloomberg รายงานว่า ยังไม่ได้รับแถลงการณ์ใหม่จาก AMD หรือ TI เกี่ยวกับการฟ้องร้องในรัฐเท็กซัส โดยก่อนหน้านี้ทั้งสองบริษัทเคยยืนยันว่า การดำเนินธุรกิจทั้งหมดเป็นไปตามมาตรการคว่ำบาตรของสหรัฐฯ อย่างครบถ้วน
ด้าน Intel ได้ออกแถลงการณ์ฉบับใหม่เพื่อตอบข้อกล่าวหา โดยย้ำว่าบริษัทได้ ระงับการจัดส่งชิ้นส่วนไปยังรัสเซียและเบลารุสอย่างรวดเร็วมาก ตั้งแต่ช่วงเริ่มต้นของสงคราม พร้อมยืนยันจุดยืนเดิมเกี่ยวกับการปฏิบัติตามกฎหมายและมาตรการคว่ำบาตรทั้งหมด
อย่างไรก็ตาม Intel ได้เสริมในแถลงการณ์ว่า
“เรายังยึดให้ซัพพลายเออร์ ลูกค้า และตัวแทนจัดจำหน่ายของเราทุกฝ่าย ต้องปฏิบัติตามมาตรฐานเดียวกันนี้”
ที่มา: Tom's Hardware
